17 Haziran 2016 Cuma

Saraybosna - Viyeçnitsa- Kütüphanesi

size geçen gün Saraybosna'da bir binadan bahsetmiştim.
İnat Kuca. 
işte o yazıda bahsi geçen binanın yerine yapılan
Saraybosna (Viyeçnitsa) Kütüphanesi
Avusturya-Macaristan imparatorluğu tarafından
1892-1896 yıllarında tarihi Başçarşı’nın yanı başına Endülüs mimarisiyle inşa edilmişti..
Bosna-Hersek’te yaşayan Boşnak, Sırp, Hırvat ve Yahudiler’e ait el yazması ve önemli eserlerin de bulunduğu yaklaşık 6 milyon kitap ve arşiv belgeleriyle “ülkenin hafızası” konumundaydı.
Daha önce belediye binası olarak da kullanılmış ve sonradan kütüphaneye çevrilmişti.
Mimarisiyle görenleri büyüleyen tarihi bina, 25 Ağustos 1992 tarihinde Saraybosna’yı kuşatan Çetnikler’in topçu ateşi sonucu çıkan yangında büyük zarar gördü. Kütüphanede, 3 gün boyunca devam eden yangında 155 bini el yazması, ülkenin ulusal arşivlerinin de bulunduğu yaklaşık 2 milyon eser yok oldu.



 "kütüphanenin 155.000 i nadir ve basma eserden oluşan 1.5 milyon ciltlik bir koleksiyonu vardı. nehrin karşı yakasındaki sırp mevzilerinden atılan kundak bombalarıyla ateşe verilen kütüphane üç gün boyunca
yandı ve içindekilerin çoğuyla birlikte kül oldu. yamaçlarda pusuya yatmış milliyetçi sırp askerlerinin kurşunlarına yiğitçe göğüs geren kütüphaneciler ve gönüllü vatandaşlar yanan binadaki kitapları elden ele geçirmek için insan zinciri oluşturdular. ne yazık ki çoğu yanan binada kül oldu.. (maziyi silmek.Andras Riedlmayer )http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/yayinlar/tkmazi95-3.pdf


  
Kütüphane 20 yıl süren restorasyon çalışmaları sonunda Mayıs 2014'de yeniden açılmış.
Hakkında çok yazı okudum ama hiçbir yerde okumadığım bir konu var..
yeniden onarılarak açılan bina şimdilerde kent müzesi olarak
hizmet veriyor ve binanın içinde görünürde tek bir kitap yok..!
sanki "yıkılan binalar yerine konulabilir ama bir milletin ortak hafızası bir kez yok olduğu zaman onu bir daha yerine koymak mümkün olamaz. burada bunu görüyorsunuz. ibret alın..!" denilmiş..
işte beni kütüphanenin mimarisinden daha çok etkileyen bu oldu..,





not. ilgilenenler yukarıdaki pdf.den nelerin kaybedildiğini daha detaylı bir şekilde okuyabilirler..
fotoğraflar-ali tanrısever

Hiç yorum yok: